Παρατηρητήριο Θεμάτων Αναπηρίας

Ο Οδικός Χάρτης για την υλοποίηση της Σύμβασης για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας

Στ. Ελλάδα: Περισσότεροι από πέντε (5) στους δέκα (10) κατοίκους της Περιφέρειας με αναπηρία (ηλικίας 18-64) βρίσκονται στο φάσμα της φτώχειας ή/και του αποκλεισμού. Μόλις το 10% εργάζονται- το χαμηλότερο ποσοστό πανελλαδικώς! Πρόταση της ΕΣΑμεΑ για ένα περιφερειακό Σχέδιο Δράσης στη Στερεά Ελλάδα.

Τον Οδικό Χάρτη «Υλοποιώντας τη Σύμβαση των ΗΕ για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες στην Περιφέρεια Στ. Ελλάδας» απέστειλαν με έγγραφό τους στον κ. Φ. Σπανό, Περιφερειάρχη Στερεάς Ελλάδας, η Ε.Σ.Α.μεΑ. και το Παρατηρητήριο Θεμάτων Αναπηρίας της ΕΣΑμεΑ, επιθυμώντας να συνδράμουν την Πολιτεία στην ορθή και αποτελεσματική εφαρμογή της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία στη χώρα και σε περιφερειακό επίπεδο.

Ο Οδικός αυτός Χάρτης περιέχει συστάσεις, οδηγίες και κατευθύνσεις για την ορθή ενσωμάτωση και εφαρμογή των Τελικών Παρατηρήσεων της Επιτροπής και των απαιτήσεων της Σύμβασης, στο πεδίο των αρμοδιοτήτων της Περιφέρειας, μέσω της παροχής τεχνογνωσίας και πληροφόρησης για την ανάπτυξη Περιφερειακού Σχεδίου Δράσης για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία κατά αντιστοιχία του Εθνικού Σχεδίου. Το παραδοτέο «Υλοποιώντας τη Σύμβαση των ΗΕ για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες στην Περιφέρεια Στ. Ελλάδας» υλοποιήθηκε στο πλαίσιο της δράσης του Παρατηρητηρίου «Παροχή υποστήριξης στα επιμέρους σημεία αναφοράς για την ορθή εφαρμογή των απαιτήσεων της Σύμβασης και των Τελικών Παρατηρήσεων της Επιτροπής σε Κεντρικό και Περιφερειακό Επίπεδο (Π.Ε.9, Υποέργο 1 της Πράξης)», λαμβάνοντας υπόψη τον κρίσιμο ρόλο της τομεακής και περιφερειακής διάστασης των πολιτικών υλοποίησης της Σύμβασης.

Υφιστάμενη κατάσταση των ατόμων με αναπηρία στην Περιφέρεια Στ. Ελλάδας

Στην 5^η ενότητα του Οδικού Χάρτη, αποτυπώνεται η κατάσταση που αντιμετωπίζουν τα άτομα με αναπηρία στην Περιφέρεια Στ. Ελλάδας:

Βιοτικό επίπεδο: Περισσότεροι από πέντε (5) στους δέκα (10) κατοίκους της Περιφέρειας με αναπηρία (ηλικίας 18-64) βρίσκονται στο φάσμα της φτώχειας ή/και του αποκλεισμού.

Φροντίδα στο σπίτι: 4 στα 10 νοικοκυριά της Περιφέρειας που έχουν μέλη που χρήζουν φροντίδας ή υποστήριξης (λόγω αναπηρίας/ηλικίας ή χρόνιας πάθησης), αδυνατούν πλήρως με βάση το συνολικό τους εισόδημα να ανταπεξέλθουν στις εξειδικευμένες ανάγκες του/των ατόμου/ων, για παράδειγμα σε υπηρεσίες φροντίδας, αποκατάστασης, εκπαίδευσης κ ά. Στη πλειονότητα αυτών των νοικοκυριών, οι ανάγκες φροντίδας και υποστήριξης βαρύνουν πρωτίστως τα ίδια τα μέλη τους, που παρέχουν προσωπικά την αναγκαία βοήθεια/φροντίδα (66%). Ωστόσο, στη Στερεά Ελλάδα καταγράφεται και το υψηλότερο ποσοστό νοικοκυριών που δηλώνει ως πρώτο τρόπο κάλυψης αυτών των αναγκών φροντίδας τη χρήση δημόσιων υπηρεσιών βοήθειας κατ’ οίκον, όπως το πρόγραμμα «Βοήθεια στο σπίτι» (15,8%). Παραμένει δύσκολη βέβαια για τις οικογένειες με μέλη που χρήζουν φροντίδας στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας, καθώς 7 στα 10 νοικοκυριά αναφέρουν ότι τα μέλη -φροντιστές έχουν περιορίσει «πολύ» και «πάρα πολύ» τις συνήθεις δραστηριότητές τους (προσωπική και οικογενειακή ζωή, εργασία, εκπαίδευση, συμμετοχή σε αθλητικές ή ψυχαγωγικές δραστηριότητες κ.ά.).

Απασχόληση: Στη Στερεά Ελλάδα καταγράφεται το χαμηλότερο ποσοστό απασχόλησης στα άτομα με σοβαρή αναπηρία το οποίο ανέρχεται μόλις στο 10%, καθώς και το μεγαλύτερο χάσμα απασχόλησης μεταξύ των ατόμων με σοβαρή αναπηρία και χωρίς αναπηρία.

Εκπαίδευση: Το 3^ο υψηλότερο ποσοστό στην επικράτεια (63,8%) καταγράφουν τα άτομα με σοβαρή αναπηρία στη Στερεά Ελλάδα που δεν έχουν ολοκληρώσει ανώτερη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, ενώ ελάχιστοι πολίτες με σοβαρή αναπηρία έχουν ολοκληρώσει την τριτοβάθμια εκπαίδευση.

Προσβασιμότητα υποδομών: Τα σοβαρά προβλήματα προσβασιμότητας στο φυσικό και δομημένο περιβάλλον, στις υπηρεσίες και τις μεταφορές, που αντιμετωπίζουν τα άτομα με αναπηρία στην Περιφέρεια, δυσχεραίνουν σημαντικά την καθημερινή διαβίωση των πολιτών με αναπηρία στην Στερεά Ελλάδα.

Ψηφιακή Ανισότητα: Στην Στερεά Ελλάδα καταγράφεται το μεγαλύτερο ψηφιακό χάσμα εις βάρος των ατόμων με αναπηρία, με τους κατοίκους με σοβαρή αναπηρία να διαθέτουν πρόσβαση στο διαδίκτυο σε ποσοστό μόλις 21,5%.

Υγεία: 29,2% των κατοίκων της Στερεάς Ελλάδας με σοβαρή αναπηρία δεν ικανοποίησε ανάγκες σε ιατρική εξέταση ή θεραπεία τους τελευταίους 12 μήνες, λόγω οικονομικής δυσκολίας, μεγάλης λίστας αναμονής ή μεγάλης απόστασης/έλλειψη τρόπου μετακίνησης.

Πρόταση ΕΣΑμεΑ για ένα Περιφερειακό Σχέδιο Δράσης για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία στη Στ. Ελλάδα

Στην 6^η ενότητα καταγράφεται η στρατηγική πρόταση της ΕΣΑμεΑ που έχει σαν στόχο να χρησιμεύσει ως αναλυτικός οδηγός για την εκπόνηση ενός Περιφερειακού Σχεδίου Δράσης για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας:

Το Σχέδιο Δράσης για την αναπηρία σε επίπεδο Περιφέρειας πρέπει να στοχεύει:

• στη διασφάλιση ίσων ευκαιριών για όλους τους πολίτες, συμπεριλαμβανομένων των πολιτών με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις,
• στην ισότιμη συμμετοχή τους στην τοπική κοινωνία και οικονομία,
• στην ανάδειξη της σημασίας της ενσωμάτωσης αυτών για την τοπική βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη,
• στην εξειδίκευση της δικαιωματικής προσέγγισης της αναπηρίας και της αρχής της προσβασιμότητας σε κάθε τομέα αρμοδιότητας της Περιφέρειας.

Μέσω της παραπάνω δράσης, ΕΣΑμεΑ και «Παρατηρητήριο» ευελπιστούν να συμβάλουν στο κρίσιμο έργο που καλείται να διαδραματίσει η Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας σχετικά με την προστασία και την προώθηση των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία στην περιοχή και να εδραιωθεί μια σταθερή συνεργασία μαζί για την ορθή υλοποίηση των δεσμεύσεων της χώρας στα ζητήματα της αναπηρίας.

Σ.σ.: Σκοπός του Παρατηρητηρίου είναι η παραγωγή έγκυρης πληροφόρησης, τεκμηρίωσης και επιστημονικής γνώσης για τα θέματα της αναπηρίας στην Ελλάδα, και η συμβολή στη διαμόρφωση πολιτικών που θα εξασφαλίσουν ίσα δικαιώματα και ευκαιρίες για τα άτομα με αναπηρία, χρόνιες παθήσεις και τις οικογένειές τους. Μέσω της επιστημονικής και ερευνητικής δραστηριότητας που αναπτύσσει το Παρατηρητήριο, συγκροτεί έναν επιστημονικό μηχανισμό για την παρακολούθηση και αξιολόγηση των πολιτικών για την αναπηρία υπό την οπτική των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως αυτά κατοχυρώνονται στη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες (CRPD) και ταυτόχρονα αποτελεί μια κοιτίδα παραγωγής σύγχρονων θέσεων και προτάσεων εφαρμοσμένης πολιτικής για την αναπηρία.